Instytucje kościelne i państwowe mają określone wymogi, które narzeczeni muszą spełnić przed zawarciem związku małżeńskiego. Stąd, na przykład, konieczność pobierania duchowych nauk. Przysięga małżeńska składana w obecności urzędnika kościelnego lub państwowego stanowi istotne zobowiązanie – w domyśle na całe życie. To wzruszający oraz stresujący moment – zdaniem niektórych warto wcześniej przećwiczyć ten fragment ceremonii i wypowiadanie tekstu. Państwo młodzi mogą nieco zmodyfikować kościelną i cywilną przysięgę małżeńską, dodając kilka słów od siebie. Natomiast podczas ślubu humanistycznego mają prawo napisać własny tekst, prosto z serca.
Jak wygląda przysięga małżeńska podczas ceremonii ślubnej?
Na tę chwilę uroczystości czekają wszyscy zaproszeni goście, a najbardziej para zakochanych. Przysięga małżeńska to obietnica składana drugiej osobie, a nie bezpośrednio Bogu czy ojczyźnie. W kościele katolickim – a także w innych wyznaniach chrześcijańskich – najczęściej stanowi ona część odprawianej mszy świętej. Jednak formalnie nie ma takiego obowiązku, by kościelna uroczystość zaślubin odbywała się w ramach nabożeństwa. Liczy się obustronne pragnienie przyjęcia sakramentu małżeństwa przez dwoje ludzi, a nie rytualne zgromadzenie wiernych.
Obrączki – symbol niekończącej się miłości
Symbolicznym potwierdzeniem wypowiadanych słów przysięgi małżeńskiej jest założenie obrączek przez świeżo upieczonych małżonków. Pani młoda zakłada biżuterię ślubną panu młodemu, a on jej – tradycyjnie na palec serdeczny prawej dłoni. Obrączki wykorzystuje się zarówno w kościele, jak i podczas uroczystości odbywających się w urzędzie stanu cywilnego.
Tekst przysięgi małżeńskiej podczas ślubu kościelnego
W kościele przyszli małżonkowie najpierw muszą odpowiedzieć twierdząco na 3 pytania:
- Czy chcecie dobrowolnie i bez żadnego przymusu zawrzeć związek małżeński?
- Czy chcecie wytrwać w tym związku w zdrowiu i chorobie, w dobrej i złej doli, aż do końca życia?
- Czy chcecie z miłością przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym Bóg was obdarzy?
W kolejnym kroku odmawiana jest modlitwa do Ducha Świętego, potem przychodzi czas na przysięgę małżeńską. Tradycyjnie zaczyna pan młody:
- „Ja [imię pana młodego/panny młodej] biorę ciebie [imię panny młodej/imię pana młodego] za żonę/męża i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż Panie Boże wszechmogący w Trójcy Jedyny i wszyscy święci”;
- następnie ksiądz mówi o przyjęciu przysięgi małżeńskiej i następuje wymiana obrączek, podczas której mąż i żona mówią: „[imię panny młodej/imię pana młodego] przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności, w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”.
Kościelna przysięga małżeńska na ślubie jednostronnym
To sytuacja, w której w związek wstępują osoba wiary katolickiej z osobą innego wyznania, wiary lub będąca agnostykiem bądź ateistą. Podczas ślubu jednostronnego współmałżonek, który nie jest katolikiem, nie wypowiada słów „Tak mi dopomóż Panie Boże wszechmogący w Trójcy Jedyny i wszyscy święci” oraz „W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego”. Reszta pozostaje bez zmian.
Cywilna przysięga małżeńska – słowa przysięgi małżeńskiej w urzędzie stanu cywilnego
Większość ślubów kościelnych ma charakter konkordatowy. W takim przypadku przysięga małżeńska złożona przed księdzem ma również „moc wiążącą” w świetle prawa cywilnego, a kościół przesyła do urzędu stosowne dokumenty. Jednak niektóre pary decydują się na rozdzielenie tych uroczystości lub jedynie ślub cywilny. Ceremonia jest krótsza, a w ramach złożenia przysięgi małżeńskiej padają te słowa:
- „Świadoma/Świadomy praw i obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z [imię i nazwisko pana młodego/panny młodej] i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe”.
Tekst można wypowiedzieć po polsku lub innym języku, jeżeli któreś z małżonków nie posługuje się językiem polskim.
Przysięga małżeńska do 1 marca 2015 roku
Przed reformą Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego treść przysięgi składanej przed urzędnikiem państwowym wyglądała nieco inaczej. Różnica nie jest może znaczna, ale występuje. Do końca lutego 2015 roku we wszystkich USC w momencie składania przysięgi małżeńskiej, para młoda wypowiadała następujące słowa:
- „Świadoma/Świadomy praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z [imię i nazwisko pana młodego/panny młodej] i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe”.
Własna przysięga małżeńska – kiedy można przeczytać słowa napisane przez parę młodą?
Nie da się ukryć, że formalna treść zobowiązania małżeńskiego jest krótka. I bardziej konkretna, niż uczuciowa. Narzeczeni mogą wystąpić z prośbą o odczytanie i wypowiedzenie własnej przysięgi małżeńskiej – tekst „urzędowy” pozostaje, a dodatkowe słowa pojawiają się tuż po nim. Rzecz jasna wcześniej taka przysięga musi uzyskać akceptację urzędnika. Natomiast na ślub humanistyczny – który nie ma żadnej „mocy prawnej” dla Kościoła i państwa – zakochani mogą ułożyć taki tekst, jaki im się tylko żywnie podoba.
Przysięga małżeńska, bez względu na treść, ma dla młodej pary ogromne znaczenie. Z powodu stresu wiele osób ma spore trudności z jej poprawnym i ładnym wypowiedzeniem. Jednak to nie powód do zmartwień, ponieważ w życiu i związku liczą się czyny, a nie słowa.
Zobacz także:- Słowa przysięgi małżeńskiej – stawiać na tradycję, czy samemu je napisać? Sprawdź przydatne informacje!
- Msza ślubna – jak wygląda ceremonia?
- Pieśni na ślub. Wybór oprawy muzycznej ślubu kościelnego
- Protokół przedślubny po naukach przedmałżeńskich u księdza. Obowiązki narzeczonych przed przyjęciem sakramentu małżeństwa
- Podziękowania dla rodziców – ślub i wesele. Jaki prezent dla rodziców wybrać?
- Oprawa muzyczna ślubu – jak stworzyć niepowtarzalną atmosferę w czasie ceremonii ślubnej?